Slow life i slow cooking dla każdego
Życie w rytmie slow zyskuje coraz więcej zwolenników. To moda na to, aby wbrew otaczającej rzeczywistości zwolnić i skupić się na jakości życia zamiast nieustannego gonienia za czymś. Również w świecie kulinarnym powstał nurt zwany slow cook, czyli styl obróbki kulinarnej, który wymaga znacznie więcej czasu, ale niekoniecznie więcej zaangażowania. Do wolnego gotowania stworzono bowiem sprzęty zwane wolnowarami, które utrzymują niskie jak na “gotowanie” temperatury przez długi okres czasu. Ta metoda przyrządzania potraw wcale nie musi pochłaniać więcej naszego cennego czasu, a równocześnie jest świetnym sposobem na zdrowe i łatwe posiłki.
Geneza wolnego gotowania
Wolne gotowanie, znane również jako slow cooking, to sztuka przyrządzania potraw w sposób powolny i stopniowy, który pozwala na maksymalne uwolnienie smaków i aromatów składników. Ta metoda gotowania ma długą historię sięgającą czasów starożytnych, ale w ostatnich latach na nowo zyskała popularność ze względu na swoje liczne zalety.
Wolne gotowanie ma swoje korzenie w tradycyjnych technikach kulinarnych, które wykorzystywane były w różnych kulturach na przestrzeni wieków. Już starożytni Grecy i Rzymianie używali niskich temperatur i długiego czasu gotowania do przyrządzania potraw. W średniowieczu technika ta była szeroko stosowana w kuchniach europejskich, gdzie potrawy gotowano przez wiele godzin na wolnym ogniu.W XX wieku, z upowszechnieniem się nowoczesnych urządzeń kuchennych, takich jak szybkowary i wolnowary, wolne gotowanie stało się łatwiejsze i bardziej dostępne dla szerokiego grona osób. Jednakże to dopiero w ostatnich latach, dzięki wzrostowi świadomości dotyczącej zdrowego odżywiania i powrotowi do tradycyjnych metod gotowania, slow cooking ponownie zyskało na popularności.
Czym jest wolne gotowanie
Pochodzące z angielskiego wyrażenie slow cook to technika przygotowywania potraw mająca swoje początki już w latach 70-tych ubiegłego wieku. Zasadniczo polega ona na obniżeniu temperatury „gotowania” najczęściej poniżej 80 stopni Celsjusza i odpowiednim wydłużeniu tego procesu w czasie nawet do koło 10 godzin w zależności od użytych składników. Danie nieosiągające temperatury wrzenia tak naprawdę nie podlega procesowi tradycyjnego gotowania. Nieco podwyższona temperatura działająca na składniki przez długi czas sprawia jednak, że struktura białek i innych składników zmienia się w ugotowaną. Taki sposób obróbki termicznej daje zaskakujące efekty. Sprawia, że potrawa zachowuje o wiele więcej wrażliwych na wysokie temperatury, cennych składników odżywczych oraz zachowuje naturalny smak i bogaty aromat.
Zalety i wady wolnego gotowania
Wolne gotowanie oferuje wiele zalet dla zdrowia i smaku potraw. Długie gotowanie na niskich temperaturach pozwala składnikom potrawy delikatnie się rozkładać, co prowadzi do intensywnego uwalniania smaków i zachowania wartości odżywczych. Ponadto wolne gotowanie sprawia, że mięso staje się niezwykle miękkie i soczyste, a warzywa zachowują swoją chrupkość i naturalną słodycz.
Slow life
Warto zaznaczyć, że dobrze, gdy ten styl gotowania staje się jedynie częścią naszego podejścia do życia w nurcie slow life. Tu nie ma miejsca na nerwy, pośpiech. Ważne za to jest planowanie posiłków z wyprzedzeniem i cierpliwe oczekiwanie na smakowite efekty. Ale są to wartości, które we współczesnym, zabieganym świecie, szczególnie warto pielęgnować.
Zdrowie przede wszystkim
Główną zaletą, która przemawia za powolnym gotowaniem, są walory zdrowotne. Niska temperatura obróbki termicznej sprawia, że składniki zachowują więcej cennych składników odżywczych, które zazwyczaj ulegają zniszczeniu w wyższych temperaturach. Mowa tu głównie o prowitaminach, witaminach i roślinnych związkach aktywnych takich jak różnego rodzaju antyoksydanty. Także niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe w wysokich temperaturach ulegają przekształceniom w związki nieaktywne lub nawet o szkodliwym działaniu. Gotowanie dania jednogarnkowego to również niewylewanie wody z gotowania, co wyklucza wypłukiwanie wielu składników do wody np. z ziemniaków czy innych warzyw.
Sposób obróbki kulinarnej żywności w znacznym stopniu wpływa na jego odżywczość, zdrowotność i kaloryczność. Slow cook jest tak naprawdę rodzajem duszenia, które dodatkowo odbywa się w obniżonej temperaturze. Jeśli zastąpimy tą metodą gotowania niezdrowe sposoby takie jak smażenie, to nasz organizm z pewnością odczuje pozytywne zmiany. W niskich temperaturach nie masz szans na przypalenie potraw, a więc ”wzbogacenie” szkodliwymi związkami. Dodatkowo, jeśli ograniczymy do minimum dodatek tłuszczy, makaronów z białej mąki oraz innych przetworzonych składników, to dania gotowane w trybie wolnowaru mogą przyczynić się do spadku masy ciała.
Bo smak się liczy
Przygotowywane w zdrowszych wersjach potrawy często kojarzą się z gorszą jakością smaku. Efekty kulinarne dań wolno gotowanych zapewne różnią się smakowo od tych mocno ugotowanych. Jednak często potrawy slow cook mają pełniejszy, bogatszy smak. Nierozgotowane warzywa zachowują więcej swojego naturalnego smaku i aromatu. Duszone w ten sposób mięsa są bardziej soczyste. Tak jak zupa na drugi dzień jest smaczniejsza, tak samo jak danie, które “gotuje” się przez długie godziny ma szansę na doskonałe połączenie swoich smaków i aromatów w spójną całość. Ten efekt może ułatwić ograniczenie dodawania soli czy innych przypraw mających wzmacniać smak.Oszczędność energiiUrządzenie gotujące w trybie slow jest również bardzo nisko energochłonne. Wstępne rozgrzanie do niewysokiej temperatury nie wymaga wysokich nakładów energii elektrycznej tak jak i utrzymywanie jej na niskim poziomie nawet przez wiele godziny. Dużo więcej energii elektrycznej podczas gotowania pobierają duże sprzęty kuchenne takie jak piekarnik czy płyty grzewcze, które wymagają energochłonnego rozgrzewania i utrzymywania wysokich temperatur ze względu na duże straty energii cieplnej.
Nowoczesne urządzenia do wolnego gotowania
Na rynku dostępnych jest wiele nowoczesnych urządzeń, które ułatwiają proces wolnego gotowania. Czynią go przystępniejszym, nawet dla osób nieprzekonanych do całości nurtu slow life. Jednym z rozwiązań, które proponujemy, są multicookery Instant Pot, które spośród wielu dostępnych funkcji, posiadają również tryb slow cook. Jego prosta obsługa i automatyczne ustawienia sprawiają, że wolne gotowanie jest naprawdę przyjemne i efektowne. Warto również zaznaczyć, że firma Instant wprowadziła na rynek dedykowany temu sposobowi gotowania sprzęt, czyli wolnowar Slow Cooker Superior. Zapewnia on jeszcze lepsze efekty w gotowaniu potraw w stylu slow cooking, bez potrzeby kupowania droższego i bardziej rozbudowanego urządzenia wielofunkcyjnego. Dzięki precyzyjnemu sterowaniu temperaturą i długiemu czasowi gotowania wolnowar ten gwarantuje doskonałe rezultaty, zachowując jednocześnie wszystkie walory smakowe i odżywcze składników potrawy.
Więc co możemy ugotować metodą slow cook?
Możemy zastąpić nią wiele różnych sposobów obróbki kulinarnej, pamiętając o nieco odmiennych rezultatach. Wiadomo, że ugotowane metodą slow cook mięso nie będzie smakować w ten sam sposób co usmażone na tłuszczu, ale wartość zdrowotna będzie nieporównywalnie wyższa w przypadku pierwszego rodzaju przygotowywania. Najbardziej polecane potrawy to oczywiście te klasyczne jednogarnkowe, takie jak zupy, buliony, duszonki, potrawki, gulasze, warzywne lecza, curry, bigosy, mięsa w sosach czy nawet faszerowane warzywa. Można pokusić się także o dania na słodko takie jak owsianki, puddingi ryżowe czy budynie. W bazie przepisów dedykowanych multicookerom Instant Pot można znaleźć liczne przepisy, również na dania do wykonania metodą slow cook.
